بوتيمار

[Magnum]

بوتيمار Roerdomp Botaurus stellaris

مشخصات : 75 سانتيمتر . يك پرنده باتلاقي بزرگ ، قهوه اي رنگ و حواصيل شكل با بدني پر خط و خال ، كه پاهاي بزرگ سبز رنگ و صداي مشخصي دارد . موقع احساس خطر بي حركت مي ايستد و سر و منقار خود را به طرز خاصي عمودي نگه مي دارد . به حالت قوز كرده ، در حالي كه سر خود را پايين گرفته است راه مي رود. آهسته و به دشواري پرواز مي كند و پس از اوج گرفتن گردن خود را جمع مي كند . بال هاي گرد و پهن آن داراي راهراه سياه و قهوه اي است كه در پرواز به خوبي مشخص است . تك زي است و اغلب خود را از انظار پنهان مي كند .

معمولا در نور كم غروب يا صبح خيلي زود فعال است و طي روز در نيزار ها پنهان مي شود . ممكن است با نابالغ (( حواصيل شب )) كه خيلي كوچكتر است ودر سطح پشتي خالدار است اشتباه شود .

زیستگاه:نيزارهاي انبوه، باتلاق ها، مانداب ها،و ساحل در ياچه ها . در بين ني ها آشيانه مي سازد .

پراكندگي : زمستان نسبتا فراوان است . در سال هاي پر باران به تعداد فراوان در سيستان زادو ولد مي كند. امكان دارد در سواحل درياي خزر ،فارس و خوزستان نيز زادو ولد كند .

بوتیمار از جمله مرغان افسانه ای ادبیات پارسی است که به خسیسی و خست شهره است .مشهور است که بوتیمار همیشه در تشنگی به سر می برده اما آن هنگام که به رودخانه و دریا می رسیده ،چه غم بسیار می خورده که مبادا آب دریا تمام شود و او از تشنگی بمیرد ، زین جهت آب نمی خورده . از بوتیمار به نامهایی دیگر چون کیلان -غم خورک-مرغ غصه - نیز یاد می کنند .

گرچه از بوتیمار به عنوان مرغی افسانه ای یاد شده اما به حقیقت بوتیمار گونه ای از بلند پایان است و زیر گونه خانواده حواصیل ها شمرده می شود که بیش از پانزده گونه از آنان تا به امروز شناخته شده و دو زیر گونه از انان نیز در ایران به همین نام شهره اند که در سیستان و سواحل خزر به میان نیزار ها و باتلاقها به فصول پر باران می زیند که بوتیمار و بوتیمار کوچک نامیده می شوند . بوتیمار آهسته و به دشواری و در ارتفاعی کم پرواز می کند و گردن خود را در هنگام پرواز جمع می کند و به هنگامه خطر بی حرکت می ایستد و منقار خویش را به شکلی خاص عمودی نگاه می دارد و به شکلی گوژ پشتانه حرکت می کند . وی رابطه نا مانوسی با انسان دارد و غالبا از انسان دوری می جوید و بیشتر به صبح زود یا به هنگام غروب از مخفی گاه خود بیرون می اید.